Dijital Sağlıkta Kapsayıcı Teknolojiler, Genişletilmiş Gerçeklik
Genişletilmiş gerçeklik (XR), içerisine Sanal Gerçeklik (VR), Artırılmış Gerçeklik (AR) ve Karma Gerçekliği (MR) alan platformdur.
Kapsayıcı (İmmersive ) teknoloji ise, bu üç platformun sunduğu yenilikçi çözümlerdir. Artırılmış gerçeklik, Sanal gerçeklik, Karma gerçekliğin birlikte kullanılması ile gerçeklik taklit edilerek sağlıkta eğitimden , Alzaimer tedavisine kadar bir çok alanda kullanılmaya başlanmıştır.
Artırılmış Gerçeklik, fiziksel ortamdaki nesnelerin, bilgisayar teknolojileri ile zenginleştirerek nesnelerin gerçekliğinin artırılmış olmasıdır. Sanal Gerçeklik ise, onları yapay olarak oluşturulmuş gerçekçi etkileşimli bir ortam sunar. Karma Gerçeklik, bunların ikisini birleştirildiği yeni teknoloji uygulamalardır.
Genişletilmiş (Extended) gerçeklik ile üçünün tek platformda farklı kombinasyonlarda kullanıldığı sağlık uygulamalarını görmeye başlamaktayız.
Kapsayıcı (İmmersive) teknolojilerin sağlık sektörüne sağlayacağı katkılar nelerdir?
Sanal Gerçeklik ( VR) vücudumuzun en küçük ayrıntılarına kadar görüntüleyebiliyor. Artık birçok hastanede damar görselleştirme, cerrahi görselleştirme gibi uygulamaları kullanıyor
Cerrahi procedürlerin yüklü olduğu uygulamalar ile , Sanal Gerçekliğin büyük ölçüde bir parçası olan dokunma teknolojileri (haptik) ile kullanıcılara dokunma hissi vermeye kadar gidiyor.
Genişletilmiş Gerçeklik (XR) cerrahların zorlandıkları, hedef organın keşfedilmesi, hastaların kendine özgü vücut özelliklerinin görüntülenmesi ve temel verilerin bildirilmesi gibi bir çok fayda sağlamaktadır. Cerrahın ameliyat alanı görüntüsün üzerine bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüyü bindirerek, cerraha hastanın kompozit bir görünümünü sağlayarak ameliyat deneyimini geliştirmesi sağlanır.
Cerrahide alana başka neler getirebilir:
Artırılmış Gerçeklik (AR), hayati verileri ve tıbbi hataları azaltabilecek görüntüleri hastanın diğer gerekli bilgilerini sağlamaktadır. Artırılmış Gerçeklik ana damarları, sinirleri vb. daha iyi görüntüleyebilir; cerrahi işlem sırasında yapılacak işlemin güvenliğini artırır ve işlem süresini kısaltır. Tek ekranda , tüm görüntüleri ve hasta verilerini entegre ederek doktorların, hastaların durumunu daha iyi izlemelerine olanak tanır.
Kapsayıcı teknoloji, sağlık sektörünün cerrahi dışındaki diğer alanlarının ilerlemesinde de büyük bir rol oynamaktadır. In Cambridge Üniversitesi’nde yapılan çalışmalarda , sanal gerçeklik Alzheimer erken belirtilerini saptanabileceği belirlenmiştir. Bu testin, standart testten daha doğru sonuçlar verdiği belirlenmiştir.
Araştırmacılar, erken Alzheimer hastalarının, sanal gerçeklik ile tespit edebildiklerini gördüler. Sanal gerçekliğin egzersiz yapma sonuçlarına göre, Alzaimerı tanımlamada önemli rol üstlenecek gibi görünüyor. Sanal gerçeklik aynı zamanda hafıza sorunu yaşayan yaşlılarda da çözüm sağlamaktadır.
Sağlık Eğitiminde genişletilmiş gerçeklik (XR) uygulamaları
Karma gerçeklik uygulamaları, öğrenmeyi destekleyen bir öğrenme aracıdır. ameliyatlardan acil durumlara kadar çok sayıda gerçekçi gerçek dünya simülasyonu sunar. Kapsayıcı (immersive) dijital teknolojiler , tıp uzmanlarının yüksek doğrulukta ustalaşmalarını sağlar. Simülasyon temelli eğitim ile sınıf eğitiminin ötesinde bilgi edinilmesi sağlanır
Genişletilmiş gerçeklik eğitimleri, sağlık hizmetlerinde bundan sonraki yüksek teknolojili eğitim çözümü olacaktır. Genişletilmiş gerçeklik eğitimleri daha kalıcı, hataları ve aksilikleri azaltan uygulamalı temelli bir yaklaşımdır. Hiçbir zaman gerçek tıbbi ortamları tam olarak kopyalayamaz, ancak tamamlayıcı bir eğitim yardımı olarak mevcut öğrenme süreçlerini hızlandırabilir ve iyileştirebilir.
Yapılan araştırmalar, simülasyonların gerçek dünya cerrahi eğitimine uygun bir alternatif olduğunu göstermektedir. Eğitim yöntemi, potansiyel uzmanların, kritik bir hastayla karşılaşmadan önce yanlış metodolojinin veya yanlış davranışın sonuçlarını anlayabilmeleri için sanal olarak hata yapmalarına olanak tanır. Seyahat masrafları, fiziksel eğitim tesislerinin operasyonel maliyetleri ve ekipman kullanımı yoluyla oluşabilecek sağlık bakımı eğitiminin maliyetini düşürebildiği için düşük maliyetlidir. Dahası, ekstra maliyetlere neden olan / olmayan personelin tekrar tekrar eğitimine izin verir.
Amerikan , FDA (Gıda ve İlaç Dairesi) yakın zamanda OpenSight Artırılmış Gerçeklik Sistemini onayladı. Bir öğretme versiyonu ile gömülü uygulama, ameliyat öncesi cerrahi planlama konusunda resmi olarak piyasaya sürülen ilk çözümdür.
Sanal Gerçeklik, gözden geçirme, bilgi alma ve raporlama için ek kayıt ve eylemleri kullanma hükmüyle birlikte gelir ve böylece sağlık hizmeti eğitimi veri analitiği ve içgörüler için yeni fırsatlar sunar.
Genişletilmiş gerçeklik (XR), mevcut pedagojik yaklaşımları geleneksel tıp eğitimine benzetmek, geliştirmek ve genişletmek için tasarlanmış bir teknolojidir. Aktif ve işbirliğine dayalı simülasyon tekniklerini kullanarak mevcut öğrenimi desteklemeli ve tamamlamalıdır. Kapsayıcı (immersive) teknolojiler var olan eğitim uygulamalarını iyileştirmeye ve geliştirmeyi amaçlar
Kaynaklar;
.http://bwhealthcareworld.businessworld.in/article/Use-of-Immersive-Technology-in-Healthcare/
.https://www.analyticsinsight.net/extended-reality-enhancing-healthcare-industry/
.https://hitconsultant.net/2019/07/31/what-is-the-upside-of-establishing-extended-reality-as-a-medical-device/
