Robotik Cerrahi Nedir?

Robotik Cerrahi Nedir?

Robotik cerrahi, cerrahların, hastanın yanında bulunan cerrah konsolunu kullanarak,  küçük kesiler ile diğer ameliyatlara göre çok daha  hassas ve güvenli şekilde robotik cerrahi sistemi ile    yaptıkları ameliyatlardır. Cerrah, ameliyat edilecek bölgenin 3-boyutlu modellerinden elde edilen detaylı görüntüleri  ile  hasta konsolunu kullanarak  kapalı ameliyat  yöntemi ile ulaşılması zor, çok daha karmaşık işlemleri  çok  daha hassas ve güvenli şekilde  yapılmasını sağlar

Robotik Cerrahi Sistem Nasıl Çalışır?

Dünya’da tek cerrahi sistem  olan ” da Vinci robotu”  3 ana bölümden oluşmaktadır. Bunlar   cerrah konsolu, hasta konsolu ve görüntü kulesidir.

Robotik sistem ile yapılan ameliyatlarda, cerrah  vücuda  minik kesiler  açar,  minyatür aletler ve yüksek çözünürlükte üç boyutlu bir kamera yerleştirir. Ardından,  bu aletleri konsoldan  yönlendirerek ameliyatı gerçekleştirir. Robotik sistem  hatalı işlemlere izin vermez, herhangi bir titreme yaşanmaz, insan elinin yapamayacağı hareketleri yapabilir, cerrah önündeki yüksek çözünürlükteki görüntü ile çok hassas işlemleri yapabilir. Robotik cerrahi sırasında, cerrah  aletleri  yönetebilmek için sistemin izi verdiği kontrolleri göre hareket eder.  Ameliyat için Cerrahın,konsol üzerinden ameliyat için  yaptığı hareketleri, vücudunuzun içinde cihazların  hassas hareketlerine dönüştürür. Cerrahın ameliyat için yaptığı hareketleri  robotik sistem tarafından her zaman kontrol altındadır.

Hasta konsolunun yanında bulunan Robotik cerrahi  robotu,  7 kademeli serbest hareket özelliğine sahip 4 ayrı kola sahiptir. Çok küçük bölgelerde çalışabilen bu kolların uçları, endowrist adlı 720 derece dönebilen özelliğe sahiptir. Da Vinci Robotik Cerrahi sisteminde kullanılan optik görüntüleme sistemi, hekimin her iki gözüne ayrı görüntüler aktararak, gerçek derinlik algısının oluşmasını sağlar.

Hekimin çıplak gözle göremeyeceği bölgeleri 10 kata kadar net bir şekilde büyüterek hekime detaylı bir görüş sağlar. Cerrahların normalde çıplak gözle göremedikleri alanları yakından görmelerini sağlayarak, dar anatomik yapılara kolayca müdahale edilebilir ve operasyon sırasında istenmeyen zedelenmeler en aza indirilir. Cerrah sistemin kontrol edildiği cerrahi konsolda oturarak çalışabilmektedir. Tüm robotik sistemi cerrahın  el ve ayak hareketleri ile kullanılmaktadır. Titreme olmadığı için ameliyat sırasında insan elinin istemsiz titremesine bağlı  oluşan hatalar, robotik cerrahi ile uygulanan ameliyatlarda yok denecek kadar azdır.

Robotik Cerrahinin Avantajları Nelerdir?

Robotik koldaki yüksek çözünürlüklü  3D kameralar ile görüntü 10 kat büyütülebilmekte, bu da daha fazla alan üzerinde cerrahın hâkimiyet kurması ve operasyonu tüm ince detaylarını bir arada görmesi ni sağlamaktadır. Robotik koldaki yüksek çözünürlüklü kamera sayesinde ameliyat bölgesindeki  sinir ve damar gibi korunması gereken önemli dokular ayrıntılı olarak görüntülendiğinden  zarar görmesi engellenir.  Cerrah ameliyat sahasını daha derinlemesine, bütüncül şekilde ve daha net şekilde inceler.  Cerrahi işlem sırasında insan gözünün algılayamayacağı, küçük çevre dokuların zarar görmesi önlenerek, ameliyat sonrası dönemde komplikasyon gelişme ihtimali azaltılır.

Robotik kollar, 720 derece açıyla dönebilmesi,yüksek çözünürlükteki görüntü özelliği ve titrememesi, robotik kolların kullanımı ile  ameliyat prosedürlerinin daha kolay ve etkili yapılabilmesini sağlar

Robotik sistem birden fazla kol ile aynı anda çalışmayı mümkün kıldığından, normalde yapılması oldukça karmaşık veya imkansız tekniklerin uygulanabilmesine olanak verir

Böylece hassasiyet gereken operasyonlar rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında mümkün olandan daha fazla el becerisi ve hassasiyet sunmaktadır.

Hekim oturarak çalıştığı için daha az yorulur. Böylece uzun süren operasyonlarda hekimin stres düzeyi azalırken konsantrasyon seviyesi artar.

Yüksek çözünürlükteki görüntüleme sayesinde, insan gözünün algılayıp işlem yapılamayan küçük dokularda ve    damarlarda hasa
Robotik cerrahi sistemi ergonomik kullanıma uygun olduğundan, uzun cerrahi prosedürlerde cerrahın iş konforunu artırarak, dolayısıyla cerrah  rahatlıkla çalışabilir, ameliyat başarısını olumlu etkiler. Bu sayede ameliyat  başarısı artar.
Robotik kollar, insan eline göre daha etkili şekilde dezenfekte edilebildiği ve biyolojik riskler düşük olduğu  için, ameliyat bölgesinin temiz  tutulmasını sağlar.
Ameliyat sonrasında hastanın günlük yaşamına dönmesi, açık cerrahiye kıyasla çok daha hızlıdır.

Kesi boyutları son derece küçüktür. Robotik cerrahi küçük bir kesi üzerinden yapılabildiği için  hasta daha kısa sürede iyileşir. Minimal cerrahi denilen bu yöntem ile ameliyat bölgesindeki enfeksiyon riski  azalır.

Küçük bir kesi ile gerçekleştiren robotik cerrahi sistemi ile  hasta az ağrılı bir süreç geçirir, hastanede kalış  süresi  kısalacak önemli cerrahi sonrası ilaç tedavisine erkenden başlayabilir ve daha kısa sürede  iyileşmesi sağlanacaktır. Hasta daha kısa sürede  normal yaşamına geri döner.

Gokhan Arel

ODTU Endüstriyel Tasarım Mezunu. Datasel Bilgisayar A.Ş'deYazılım Geliştirme Tasarım Uzmanlığı, Hastane Bilgi Sistemi Yazılım Geliştirme Uzmanlığı, Monad Yazılım ve Danışmanlık Ltd. Şti'de Genel Müdür, Yönetim Kurulu Başkanlığı, Sağlık Bilişimi Yönetimi Derneği (SABİYED) Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptı. Nucleus HBYS, LBYS, Doku Tiplendirme Takip Sistemi, Endoline Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Hasta Takip Sistemi Süreçlerini Yönetti.